İnsanlar; yıllar içerisinde birtakım sağlık problemleri ile karşılaşırlar. Bazı hormonların çalışmaması veya normalden az çalışması halinde ortaya bazı sağlık sorunları çıkar. Vücut adına hayati önem taşıyan hormonlardan birisi de parathormondur. PTH veya paratiroid hormonu olarak da bilinir.
Parathormon: kandaki ve vücut sıvısındaki kalsiyum ve fosfor dengesinin düzenlenmesinden sorumludur. Ayrıca, kalsiyumun kemiklerden kana geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Buna ek olarak, sindirimi tamamlanan besinler içerisinde yer alan kalsiyum iyonlarının kana emilimini de sağlar. Ayrıca, fosforun böbreklerden atılmasını azaltmakla kalmayıp kandaki miktarının çoğalmasını da sağlayarak son derece önemli bir işlevi yerine getirir.
Parathormon Nedir?
İnsanların aklında parathormon nedir sorusu bulunuyor. Paratiroid bezleri tarafından salgılanan bir hormondur. Vücuttaki kalsiyum miktarını düzenlemekle görevli bir hormon olarak bilinir. Ayrıca, kan testlerinde PTH olarak gösterilmesi söz konusudur.
Parathormon, paratiroid bezleri tarafından salgılanan ve vücuttaki kalsiyum ve fosfor dengesini düzenleyen bir hormondur. Parathormonun (PTH) temel işlevi, kan kalsiyum seviyelerini yükseltmek ve kemik sağlığını korumaktır. Bu hormon, kemiklerdeki kalsiyumun serbest bırakılmasını, böbreklerde kalsiyumun geri emilmesini ve bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırarak bu dengenin sağlanmasına yardımcı olur.
Parathormon Görevi Nedir?
Vücuttaki kalsiyum seviyelerini düzenlemek için birkaç farklı mekanizma kullanır. Parathormon görevi aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Kalsiyumun kemiklerden kana geçmesini sağlayan bir hormondur.
- Kandaki ve vücut sıvısındaki fosfor ve kalsiyum dengesini sağlamakla yükümlüdür.
- Kan kalsiyum seviyesinin ideal düzeyde olması noktasında önem taşır.
- Kalsiyum miktarının düşmesiyle beraber PTH salgılanır. Bu sayede, kalsiyum düzeyi artar.
- Kalsiyum düzeyinin fazla veya normal olduğu hallerde paratiroid bezleri PTH salınımını azaltır.
- Kan kalsiyum seviyesinin normal olması son derece önemlidir. Bu sayede, kalp, sinir sistemi, kemikler ve böbreklerin sağlığı en iyi şekilde korunmuş olunur.
Parathormon; C hücreleri adı verilen hücreler tarafından sentezlenen ve salgılanan bir hormon olarak bilinir.
Parathormon Yükselince Ne Olur?
Parathormon yüksekliği; kandaki kalsiyum düzeyinin yükselmesine sebep olur. Hem kalsiyum hem de parathormon yüksekliği; kemiklerde erime ve zayıflama gibi farklı bir problemi ortaya çıkarır. Buna ek olarak, artan kalsiyumun böbreklerde birikmesi; kum ve taş oluşumu gibi farklı bir probleme neden olur.
Hasta; parathormon yüksekliği yüzünden denge ve yürüyüş bozuklukları ile karşılaşır. Sürekli su içme ve buna bağlı olarak idrara çıkma sorunu ile karşı karşıya gelir. Sonuç olarak, kişinin genel vücut sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur.
Parathormon Yüksekliği Nedenleri
Parathormon neden yükselir? Parathormon yüksekliği çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Primer hiperparatiroidizm, paratiroid bezlerinin aşırı aktif olması sonucu PTH seviyelerinin artmasına neden olan bir durumdur. Bu durum genellikle paratiroid adenomları (iyi huylu tümörler) nedeniyle oluşur. Sekonder hiperparatiroidizm ise, kronik böbrek hastalığı veya D vitamini eksikliği gibi durumların sonucu olarak PTH seviyelerinin artmasıdır. Ayrıca, uzun süreli kalsiyum yetersizliği ve bazı genetik hastalıklar da PTH yüksekliğine yol açabilir.
Parathormon yüksekliği belirtileri arasında yorgunluk, kas zayıflığı, kemik ağrıları, sık idrara çıkma ve depresyon yer alır. Parathormon yüksekliği nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Böbrek yetmezliği ve hastalıkları
- Kalsiyum ve magnezyum eksikliği
- Paratiroid bezi problemleri, büyümeleri ve tümörleri
- D vitamini eksikliği ya da vücutta gereğinden fazla D vitamini bulunması
- Fosfor içeren gıdaların tüketilmesi
- Hamilelik
- Vücuttaki kalsiyum seviyesinin yüksek olması
- Düşük kan kalsiyum seviyesi
- Fosfor yükselmesi
- Böbreklerdeki ciddi sağlık problemleri
- Kişinin birtakım şiddetli bulaşıcı hastalıklarının olması
- Kişinin ağır egzersizler yapmasından dolayı vücuttaki kasların hasar görmesi
Parathormon Yüksekliği Belirtileri
Parathormon yüksekliği belirtileri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Şiddetli kas, eklem, ülser ve sırt ağrısı
- Yorgunluk, halsizlik ve depresyon şikayetleri
- İştahsızlık
- Mide bulantısı
- Böbrek taşı
- Kaşıntı
- Aşırı su içme isteği
- Pankreatit
- Sık sık idrara çıkma
- Uyku hali
- Kemiklerde kist
- EKG’de bozulma
- Yürüyüş ve denge bozuklukları
Parathormon Yüksekliği Tedavisi
Parathormon yüksekliği; hiperparatiroidi olarak bilinir. Paratiroid hormonunun herhangi bir sebepten dolayı daha fazla salgılanması sonucu ortaya parathormon yüksekliği gibi ciddi bir sorun çıkar. Bunun yanı sıra, parathormon yüksekliğinin üç farklı türü vardır. Bu noktada, primer hiperparatiroidinin tek çözümünün cerrahi olduğunu söyleyebiliriz. Sekonder ve tersiyer hiperparatiroidinde ise hem cerrahi hem de medikal tedavi seçeneklerine başvurulur. Birçok hasta; ameliyat olmak istemez. Bu gibi kişilerin etanol ablasyon ile tedavi edilmeleri söz konusudur.
Cerrahi olarak tedavi; etkisini kısa sürede gösterir. Çünkü, hastalıklı bezin en kısa sürede çıkartılması söz konusudur. Boynun hemen yanındaki 2.5 cm’lik bir kesi ile gerçekleştirilen ameliyat son derece başarılıdır. Hastanın ameliyat günü evine gitmesi söz konusu olabilir.
Paratiroid ameliyatlarının başarılı olması için birtakım unsurlara ihtiyaç vardır. Her şeyden önce, bu hastalığın laboratuvar yöntemleri ile kesinleştirilmesi gerekir. Ayrıca, görüntüleme yöntemleri ile de hasta bezin yeri net olarak belirlenir. Bu ameliyat; iyi bir cerrah tarafından gerçekleştirilmelidir. Bunun yanı sıra, ameliyat sırasında çıkartılan bezin paratiroid bezi olduğu doğrulanmalıdır. Son olarak, hastaya parathormon ölçümü yapılmalıdır. Bu sayede, başka hastalıklı bezin olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Parathormon Düşünce Ne Olur?
Parathormon düşüklüğü sonucunda kişinin kan kalsiyum seviyesi de düşer. Buna bağlı olarak, kişinin parmak uçları ve ağız çevresinde birtakım karıncalanma ve uyuşma vakalarına rastlanır. Ayrıca, şiddetli ağrı ile kendisini gösteren kas krampları ortaya çıkabilir. Elde kasılmalar meydana gelir. Kalsiyumun aşırı düştüğü hallerde nefes borusunda kasılma gibi daha ciddi bir sorun oluşur.
Parathormon Düşüklüğü Nedenleri
Parathormon düşüklüğü nedenleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Kanser türleri
- Aşırı kalsiyum alınması (D vitamini alınması olarak da ifade edilebilir)
- Paratiroid bezlerinin radyasyona maruz kalması
- Vitamin ve mineral dengesizlikleri
- Lenfoma yüksekliği
- Sarkoidoz hastalığı
- Cerrahi operasyon esnasında paratiroid bezlerinin zarar görmesi
Parathormon Düşüklüğü Belirtileri
Parathormon düşüklüğü; kendisini birtakım belirtilerle ortaya çıkarır.
- Kaslarda ağrılı olabilen kramplar
- Ağız çevresi başta olmak üzere ayak ve el parmak uçlarında uyuşma ve karıncalanma yaşanması
- Ellerde kasılmanın meydana gelmesi
- Gırtlakta veya bronşlarda kasılma nöbeti görülmesi
Parathormon Düşüklüğü Tedavisi
Parathormon düşüklüğü tedavisi, genellikle kalsiyum ve D vitamini takviyeleri ile yapılır. Bu takviyeler, vücuttaki kalsiyum seviyelerinin normale dönmesine yardımcı olur ve hipokalsemi belirtilerini hafifletir. Ayrıca, magnezyum seviyelerinin de kontrol edilmesi ve gerekirse takviye edilmesi önemlidir. Şiddetli vakalarda, intravenöz kalsiyum tedavisi gerekebilir. Hipoparatiroidizmin altta yatan nedenine bağlı olarak, uzun süreli tedavi ve düzenli doktor kontrolü gerekebilir.
Sonuç olarak, parathormon (PTH) vücuttaki kalsiyum ve fosfor dengesini düzenleyen önemli bir hormondur. Parathormon yüksekliği ve düşüklüğü, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir ve uygun tedavi gerektirir. Parathormon nedir ve parathormon yüksekliği belirtileri nelerdir gibi soruların yanıtlarını bilmek, bu hormonun vücuttaki rolünü ve sağlığımız üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olur. Parathormon yüksekliği tehlikeli mi veya parathormon düşüklüğü neden olur gibi konular, doktor kontrolünde detaylı olarak değerlendirilmelidir.
Parathormon düşüklüğü söz konusu olduğunda vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır. Doktorun gerçekleştireceği birtakım tetkiklerin ardından parathormon düşüklüğünün nedeni ortaya çıkarılacaktır. Bir sonraki aşamada, altında yatan sebebe göre gerekli tedavi gerçekleştirilir.
Genel Cerrahi Uzmanı Ödülü Sahibi Doç. Dr. Çetin ALTUNAL‘dan Mide Botoksu, Hemoroid ve Kıl Dönmesi başta olmak üzere tiroid hastalıkları, meme kanseri, safra kesesi hastalıkları, fıtık tedavileri ve bimodal mide botoksu tedavileri için randevu ve detaylı bilgi almak için buraya tıklayın.
Direkt iletişime geçmek için;
Tel : +90 (212) 706 87 97
Mail : [email protected]